Song song với sự bùng nổ của công nghệ, các chiến dịch trong lĩnh vực marketing cũng đã trải qua những biến đổi đáng kể nhằm đáp ứng xu hướng phát triển của thời đại. Từ những năm đầu của giai đoạn marketing 1.0 cho đến thời kỳ hiện nay với marketing 4.0, đã có những thay đổi đáng chú ý. Vậy marketing 4.0 là gì? Doanh nghiệp đang đứng trước những cơ hội và thách thức như thế nào? Trong bài viết này, hãy cùng chúng tôi hé lộ những xu hướng nổi bật của marketing thời đại 4.0 nhé!
Mục lục bài viết
- Marketing 4.0 là gì? Từ marketing từ 1.0 đến 4.0
- Đặc điểm của người tiêu dùng thời đại 4.0
- Những cơ hội và thách thức của marketing trong thời đại 4.0
- Những xu hướng nổi bật của marketing trong thời đại 4.0
- 1. Dịch chuyển từ “determine market” sang “customer’s decision”
- 2. Xu hướng dịch chuyển từ marketing 4P đến 4C
- 3. Dịch chuyển “brand difference” đến “brand personality”
- 4. Ứng dụng công nghệ thực tế ảo trong marketing 4.0
- 5. Dịch chuyển từ “process of customer service” sang “care partnership”
- 6. Dịch chuyển từ mô hình AIDA sang 5A
- 7. Ứng dụng big data để vẽ chân dung khách hàng
Marketing 4.0 là gì? Từ marketing từ 1.0 đến 4.0
Trước khi mở rộng kiến thức về khái niệm marketing 4.0, chúng ta cần tìm hiểu một chút về những "tiền nhiệm" của cuộc cách mạng này. Bởi chỉ khi hiểu rõ và nắm bắt những giai đoạn trước đó, bạn mới có đủ căn cứ để nhận thức được marketing thời đại 4.0 quan trọng như thế nào.
1. Marketing 1.0
Marketing 1.0 đại diện cho giai đoạn ban đầu của lĩnh vực tiếp thị, chủ yếu tập trung vào các đặc tính của sản phẩm. Trong giai đoạn này, các chiến dịch quảng cáo chủ yếu đặt trọng điểm tính năng và lợi ích của sản phẩm mà không hướng tới bất kỳ đối tượng mục tiêu cụ thể nào.
2. Marketing 2.0
Tiếp thị 2.0 đại diện cho giai đoạn mà các thương hiệu nhận ra tầm quan trọng của việc chia nhỏ thị trường thành các phân khúc bởi lẽ cạnh tranh đang ngày càng leo thang và người tiêu dùng trở nên kỹ tính hơn. Trong giai đoạn này, các công ty bắt đầu xây dựng danh tiếng riêng để phân biệt mình với các đối thủ cũng như thu hút sự chú ý của khách hàng. Đồng thời, những chiến dịch quảng cáo cũng được tùy chỉnh hơn để hướng đến đối tượng mục tiêu cụ thể.
3. Marketing 3.0
Marketing 3.0 là thời điểm mà quá trình xây dựng chiến lược tiếp thị cá nhân trở nên quan trọng hơn bao giờ. Thay vì chỉ phân loại một nhóm người và xác định đối tượng mục tiêu, giai đoạn đặt trọng điểm vào việc hiểu rõ từng cá nhân riêng lẻ. Theo đó, các công ty đang ngày càng nỗ lực để tạo kết nối cá nhân hóa với khách hàng nhằm mang lại giá trị phù hợp với từng người.
4. Marketing 4.0
Marketing thời đại 4.0 là khái niệm mới nhất trong sự phát triển của lĩnh vực tiếp thị, đang chịu ảnh hưởng mạnh mẽ từ công nghệ số và truyền thông trực tuyến. Tại đây, các doanh nghiệp đang áp dụng nhiều chiến lược marketing mới, tận dụng các nền tảng kỹ thuật số và phi kỹ thuật số cũng như khả năng lan truyền rộng rãi của Internet. Có thể thấy, tiếp thị 4.0 đã giúp công ty và khách hàng tương tác cũng như kết nối với nhau dễ dàng hơn thông qua các kênh online.
Đặc điểm của người tiêu dùng thời đại 4.0
Trong marketing digital 4.0, khách hàng thường kỳ vọng khó khăn của họ được giải quyết một cách nhanh chóng, thậm chí là ngay lập tức. Điều này đã phản ánh một phần đặc điểm của nhóm người tiêu dùng ở thời đại 4.0, cụ thể như sau:
- Thích tương tác trên các mạng xã hội hoặc tham gia hội nhóm, diễn đàn, cộng đồng,.…
- Yêu cầu thông tin đầy đủ, chính xác và nhanh nhẹn.
- Khách hàng có thể chuyển đổi giữa các sản phẩm của bạn và nhiều thương hiệu khác một cách nhanh chóng với độ trung thành thấp.
- Quan tâm đến danh tiếng và uy tín của thương hiệu, cũng như ý kiến của người tiêu dùng khác về sản phẩm.
- Đòi hỏi nhận thức về quyền lợi và mong muốn cá nhân.
Những cơ hội và thách thức của marketing trong thời đại 4.0
Để xây dựng những chiến lược tiếp thị hiệu quả nhất, việc đánh giá cẩn thận cơ hội và thách thức đối với doanh nghiệp trong giai đoạn 4.0 là vô cùng quan trọng.
1. Cơ hội của marketing thời đại 4.0
Marketing trong thời đại 4.0 mở ra những cơ hội tiếp thị lớn lao cho những chuyên gia marketing, mạnh mẽ hơn nhiều so với thế hệ trước. Theo đo, các nhà nghiên cứu thường đặt trọng tâm vào những cơ hội như sau:
- Ứng dụng website, mạng xã hội, email marketing, thương mại điện tử, ứng dụng di động, game giải trí,... để thiết lập các quan hệ tương tác bền vững giữa thương hiệu với khách hàng mục tiêu.
- Áp dụng các kỹ thuật hiện đại như tiếp thị nội dung, nội dung số, tiếp thị viral hay quảng cáo trực tuyến để truyền đạt thông điệp nhanh chóng với ngân sách thấp, giúp doanh nghiệp SME có cơ hội cạnh tranh với các thương hiệu lớn.
- Sử dụng big data để phân tích khối lượng lớn dữ liệu nhằm có cái nhìn sâu sắc hơn về khách hàng và đồng thời phát triển các chiến lược tiếp thị cá nhân hóa.
- Cơ hội mở rộng thị trường và tiếp cận khách hàng không chỉ trong nước mà còn với quy mô quốc tế.
2. Thách thức đối với marketing trong thời đại 4.0
Không chỉ mang lại nhiều cơ hội phát triển mà marketing digital 4.0 còn đặt ra những thách thức đáng kể cho doanh nghiệp:
- Đòi hỏi sự hiểu biết sâu sắc và khả năng thích ứng với các tiến bộ công nghệ mới.
- Yêu cầu khả năng thu thập, xử lý và phân tích lượng lớn dữ liệu.
- Đặt ra những thách thức về bảo mật thông tin cũng như tuân thủ các quy định về quyền riêng tư.
- Dù mở ra cho doanh nghiệp cơ hội tiếp cận khách hàng toàn cầu nhưng marketing 4.0 cũng mang lại sự cạnh tranh khốc liệt hơn.
Những xu hướng nổi bật của marketing trong thời đại 4.0
Trong thời đại 4.0, nền kinh tế và xã hội đang trải qua một sự biến đổi toàn diện và lĩnh vực marketing cũng không nằm ngoại lệ. Sự bùng nổ của công nghệ số, Internet và khả năng kết nối toàn cầu đã mở ra những cơ hội mới và đưa ra những thách thức không ngừng cho các doanh nghiệp. Điều này thúc đẩy sự đổi mới và phát triển trong cách chúng ta tiếp cận cũng như tương tác với thị trường. Để hiểu rõ hơn, hãy cùng chúng tôi tìm hiểu những xu hướng nổi bật của marketing trong thời đại 4.0 hiện nay nhé.
1. Dịch chuyển từ “determine market” sang “customer’s decision”
Trong marketing truyền thống, doanh nghiệp thường tiếp cận thị trường mục tiêu bằng cách phân loại và lựa chọn dựa trên những đặc điểm chung về nhân khẩu học, tâm lý hay hành vi. Quyết định này thường là của chính thương hiệu mà không cần sự đồng ý từ phía khách hàng. Vì vậy, điều này có thể tạo ra sự phiền phức khi người tiêu dùng thường xuyên nhìn thấy quảng cáo không mong muốn hoặc thậm chí là khó chịu.
Tuy nhiên, trong thời đại 4.0 - giai đoạn mà người tiêu dùng được ưu tiên hàng đầu, sự chuyển đổi từ "determine market" sang "customer’s decision" đã làm thay đổi những quan điểm truyền thống của doanh nghiệp. Ở thời điểm này, khách hàng tự thiết lập kết nối chặt chẽ với nhau thông qua mạng lưới cộng đồng ngang hàng, bao gồm mạng xã hội, diễn đàn, group trực tuyến,.... Các cộng đồng này được hình thành tự nhiên dựa trên quy tắc do chính người tham gia đề ra, ví dụ như diễn đàn IT, diễn đàn SEO, diễn đàn công nghệ, và nhiều loại khác. Trong cộng đồng của họ, người tiêu dùng có quyền tự do từ chối thông tin không mong muốn và những quảng cáo không liên quan.
2. Xu hướng dịch chuyển từ marketing 4P đến 4C
Với mục tiêu lấy khách hàng làm trung tâm, các doanh nghiệp hiện nay đều có xu hướng dịch chuyển từ mô hình marketing 4P sang mô hình 4C với các yếu tố tương ứng như sau:
- Customer và product (sản phẩm cần giải quyết khó khăn cho khách hàng).
- Cost và price ( giá phản ánh đúng lợi ích mang lại cho người tiêu dùng).
- Convenience và place (kênh phân phối thuận tiện nhất cho khách hàng).
- Communication và promotion (quảng bá không chỉ là việc thông báo mà còn là tương tác hai chiều, truyền thông mở rộng mối liên kết giữa doanh nghiệp và khách hàng.).
Đặc biệt, trong thời đại 4.0, mô hình 4C tiếp tục được cải tiến với các yếu tố bổ sung là:
- Co-creation (Đồng sáng tạo): khách hàng tham gia vào quá trình sáng tạo sản phẩm / dịch vụ.
- Currency (Tiền tệ): định giá thay đổi dựa trên cân bằng cung - cầu thị trường.
- Community (Cộng đồng): sử dụng thông tin từ cộng đồng người dùng để phát triển sản phẩm.
- Conversation (Thảo luận): tham gia vào cuộc thảo luận giữa cộng đồng để quảng bá tự nhiên cho sản phẩm, dịch vụ, thương hiệu.
3. Dịch chuyển “brand difference” đến “brand personality”
Nếu là trước đây, các doanh nghiệp thường sẽ tập trung vào việc xây dựng nhận thức thương hiệu qua tên, khẩu hiệu và logo với mục tiêu làm cho khách hàng ghi nhớ sâu sắc hơn để tránh nhầm lẫn với đối thủ khác.
Tuy nhiên thì trong thời đại 4.0, người dùng dễ dàng tiếp cận thông tin từ nhiều nguồn khác nhau như website, báo chí đến các mối quan hệ xã hội. Điều này mang cho khách hàng khả năng đánh giá mức độ uy tín của công ty và kiểm tra xem thông điệp có phản ánh đúng với thực tế hay không. Vì vậy, doanh nghiệp cần phải xây dựng giá trị thương hiệu như một "thực thể sống" trong cộng đồng người dùng. Lúc này, với sự chuyển đổi của thời đại 4.0, chiến lược marketing không chỉ dựa trên việc xây dựng định vị và yếu tố nhận diện bên ngoài (brand difference) mà còn cần phản ánh "nhân cách" của một thương hiệu có tính cách riêng (brand personality).
4. Ứng dụng công nghệ thực tế ảo trong marketing 4.0
Công nghệ thực tế ảo trong kỷ nguyên 4.0 cho phép khách hàng có cơ hội trải nghiệm môi trường giả lập dựa trên các phần mềm hiện đại, được hiển thị bằng kính thực tế ảo hoặc màn hình máy tính. Mục tiêu của ứng dụng này là tạo ra những trải nghiệm khách quan và thực tế nhất cho người dùng giống như là họ đang trực tiếp tận hưởng không gian đó.
5. Dịch chuyển từ “process of customer service” sang “care partnership”
Trong hành trình mua hàng truyền thống, người chưa mua sản phẩm thường được coi là đối tượng mục tiêu nhưng sau khi mua, họ trở thành trung tâm của doanh nghiệp. Tuy nhiên, theo quan điểm chăm sóc khách hàng cộng tác (care partnership), mọi khách hàng đều được đánh giá và quan trọng như nhau. Do đó, doanh nghiệp cũng lắng nghe và phản hồi ý kiến của tất cả người dùng để tạo nên cho họ những trải nghiệm mua hàng tốt nhất.
6. Dịch chuyển từ mô hình AIDA sang 5A
Trước đây, mô hình hành trình khách hàng thường được các doanh nghiệp sử dụng phổ biến nhất đó chính là AIDA dạng hình phễu. Dựa vào mô hình này, doanh nghiệp có thể xác định khách hàng của mình đang ở chữ cái nào, cụ thể: attention (chú ý), interest (quan tâm), desire (mong muốn) và action (hành động). Về sau, mô hình AIDA này đã được phát triển thành mô hình 4A nhưng vẫn giữ nguyên dạng hình phễu với các chữ cái: aware (nhận biết), attitude (thái độ), act (hành động) và act again (lặp lại hành động).
Nhưng với giai đoạn marketing digital 4.0, Philip Kotler đã tiến hành đề xuất một mô hình mới mang tên 5A: awareness (nhận biết), appeal (thu hút), ask (tìm hiểu), action (hành động), advocate (ủng hộ). Mô hình này không chỉ nằm ở dạng hình phễu thông thường mà hơn cả thế, nó còn có thể phình ra hay thu hẹp ở các giai đoạn khác nhau, tùy vào loại hình kinh doanh của doanh nghiệp.
7. Ứng dụng big data để vẽ chân dung khách hàng
Thách thức lớn trong marketing 4.0 là có quá nhiều điểm chạm với khách hàng và việc không xác định được cách tiếp cận đối tượng mục tiêu chẳng khác nào bạn đang bị lạc trên đảo hoang. Lúc này, doanh nghiệp bị buộc phải triển khai nhiều chiến dịch tiếp thị trên khắp tất cả các kênh như Facebook, Instagram, Tiktok, email, website marketing,... mà không xác định được mục tiêu, dẫn đến chi phí cao nhưng hiệu quả thấp.
Tuy nhiên thì với tiếp thị 4.0 hiện nay, doanh nghiệp có thể sử dụng nền tảng kỹ thuật số để hiểu rõ nhu cầu của khách hàng và định vị họ trong phễu marketing, từ đó tiếp cận người dùng một cách hiệu quả hơn. Ngoài ra, xác định chân dung khách hàng cũng giúp các thương hiệu tạo ra nội dung phù hợp, đưa ra đúng thời điểm và đến đúng đối tượng. Điều này giúp tăng cơ hội thành công và duy trì sự tương tác tích cực từ phía khách hàng.
Trên đây là nội dung mà Vnnews 24h đã chia sẻ đến bạn về khái niệm marketing 4.0 là gì cũng như những xu hướng nổi bật của kỷ nguyên số ngày nay. Hy vọng rằng với thông tin trên, bạn đã có cái nhìn tổng quan về bối cảnh và tầm quan trọng của thời đại 4.0 trong môi trường kinh doanh hiện đại. Đây là một xu hướng không thể tránh khỏi và để tồn tại, doanh nghiệp của bạn cần điều chỉnh và thích ứng với những biến đổi này.
