Việc chăm sóc mẹ sau khi sinh là rất quan trọng để giúp cho cơ thể hồi phục sau quá trình mang thai và sinh nở. Điều này đòi hỏi sự quan tâm và chăm sóc đặc biệt để giúp mẹ tìm lại sức khỏe và sức mạnh sau khi sinh. Tuy nhiên, việc chăm sóc mẹ sau sinh không chỉ là việc cho mẹ ăn uống và nghỉ ngơi đúng cách. Thực tế, việc chăm sóc mẹ sau khi sinh còn bao gồm nhiều yếu tố khác như vệ sinh, chăm sóc sức khỏe vật chất và tinh thần. Vì vậy, bài viết này sẽ cung cấp cho bạn một số thông tin hữu ích và khoa học về cách chăm sóc mẹ sau khi sinh để giúp mẹ được thư giãn và hạn chế được các vấn đề thường gặp sau sinh.
Mục lục bài viết
Những vấn đề thường gặp của mẹ sau khi sinh
Sinh con là một trải nghiệm đầy thách thức và cơ thể của người phụ nữ cũng trải qua những thay đổi lớn sau khi sinh. Trong vài tuần hoặc thậm chí vài tháng đầu sau sinh, cơ thể của người mẹ bắt đầu hồi phục và trở về trạng thái trước khi mang thai. Tuy nhiên, trong quá trình này, người mẹ cũng có thể đối mặt với những thay đổi về cả thể chất lẫn tinh thần, và có thể không thể kiểm soát được. Dưới đây là một số vấn đề sức khỏe phổ biến mà người mẹ có thể gặp phải sau khi sinh:
- Tăng cân và sức ép trên các cơ quan trong suốt thai kỳ có thể dẫn đến đau lưng và cổ sau khi sinh.
- Vùng kín của người mẹ sẽ sưng và đau nếu không được vệ sinh đúng cách.
- Thay đổi hormone và căng thẳng từ việc nuôi con có thể dẫn đến trầm cảm và lo âu sau khi sinh.
- Nhiều người mẹ sẽ đau hoặc cảm thấy khó chịu khi cho con bú, đặc biệt trong những ngày đầu tiên.
- Việc chăm sóc con mới sinh sẽ làm cho giấc ngủ của người mẹ bị gián đoạn và không đủ.
- Ngực bị sưng đau và căng cứng.
- Tắc tia vú dễ gây áp xe vú sau sinh.
- Da bị kéo giãn quá mức, gây ra sự giãn nở mạnh mẽ gây rạn da ở bụng, vùng ngực, mông và đùi.
- Khó lấy lại vóc dáng cơ thể trước khi sinh.
- Tình trạng nhức mỏi tay chân.
- Rụng tóc do thay đổi hormone.
Để giảm thiểu các vấn đề này, người mẹ được chăm sóc đúng cách sau khi sinh con, bao gồm chế độ ăn uống và luyện tập thể dục thích hợp, tìm hiểu về cách nuôi con và quản lý stress, cũng như đảm bảo thời gian nghỉ ngơi đủ để giúp cơ thể phục hồi. Ngoài ra, mẹ cũng có thể tìm đến các dịch vụ chăm sóc sau sinh của Baby House để được hỗ trợ tốt hơn.
Hướng dẫn cách chăm sóc mẹ sau sinh khoa học
Sau khi sinh con, cơ thể của bà mẹ đã trải qua một quá trình đầy cực nhọc và đòi hỏi sự chăm sóc đặc biệt để phục hồi sức khỏe và cân bằng lại cơ thể. Việc chăm sóc mẹ sau sinh khoa học là cực kỳ quan trọng để đảm bảo sự phục hồi nhanh chóng và giúp bà mẹ vượt qua thời kỳ này một cách dễ dàng hơn. Để giúp các bà mẹ có thể chăm sóc bản thân một cách tốt nhất sau sinh, dưới đây là một số điểm cần lưu ý:
1. Chế độ dinh dưỡng khi chăm sóc mẹ sau sinh
Trong quá trình mang thai và sinh nở, các bà mẹ đã tiêu tốn một lượng năng lượng đáng kể cho các hoạt động như cung cấp dinh dưỡng cho sự phát triển của thai nhi, sản xuất sữa non trong những tháng cuối thai kỳ và sản xuất sữa để nuôi con ngay sau khi sinh, cùng với mất máu trong quá trình sinh. Do đó, nhu cầu về năng lượng và dinh dưỡng của các bà mẹ đang cho con bú là rất lớn, thậm chí còn cao hơn so với giai đoạn mang thai.
- Nhu cầu về năng lượng: Phụ nữ đang cho con bú sẽ tăng khoảng 500 kalo so với phụ nữ bình thường, tương đương với khoảng 3 suất cơm phân chia trong các bữa ăn trong ngày. Tuy nhiên, nhu cầu này còn phụ thuộc vào tình trạng hoạt động thể lực và mức tăng cân của bà mẹ khi mang thai. Cụ thể:
+ Nếu trước và trong thai kỳ bà mẹ tăng cân từ 10-12kg, chế độ ăn cần đảm bảo đạt mức 2260 Kcal/ngày đối với người lao động nhẹ và 2550 Kcal/ngày đối với người lao động trung bình.
+ Nếu trước và trong thai kỳ bà mẹ tăng cân ít hơn 10kg, chế độ ăn cần đa dạng các loại thực phẩm để đảm bảo đủ nhu cầu năng lượng trong quá trình cho con bú.
- Nhu cầu về các chất đạm: Theo khuyến cáo dành cho người Việt Nam, lượng chất đạm cần thiết cho mẹ đang cho con bú trong 6 tháng đầu tiên, cần bổ sung thêm 19g chất đạm mỗi ngày so với nhu cầu bình thường, tổng lượng chất đạm cần cung cấp là 79g/ngày. Còn trong 6 tháng tiếp theo, cần bổ sung thêm 13g chất đạm mỗi ngày, tổng lượng chất đạm cần cung cấp là 73g/ngày. Nên lựa chọn các loại thực phẩm như thịt, trứng, sữa, cá, đậu đỗ,....
- Nhu cầu chất béo (Lipid): Để đảm bảo dinh dưỡng cho mẹ đang cho con bú, cần cung cấp khoảng 20-30% năng lượng từ chất béo trong khẩu phần ăn. Đặc biệt, cần khuyến khích sử dụng các loại axit béo không no như n3, n6, EPA, DHA được tìm thấy trong một số loại dầu thực vật, dầu cá, và một số loại cá mỡ. Lượng chất béo này rất quan trọng đối với sự phát triển trí não và thị lực của trẻ sơ sinh.
- Vitamin và khoáng chất: Mẹ cần phải bổ sung nhiều hơn 400g trái cây mỗi ngày để cung cấp đủ chất xơ, tránh táo bón,....
- Nước: Sau sinh, cơ thể mẹ bị mất máu và phải sản xuất sữa để nuôi nên cần uống nhiều nước khoảng 2,0 – 2,5 lít nước/ngày.
2. Massage thư giãn cơ thể cho mẹ sau khi sinh
Massage thư giãn cơ thể là một phương pháp chăm sóc sức khỏe phổ biến và hiệu quả cho mẹ sau khi sinh. Massage không chỉ giúp thư giãn cơ thể, giảm căng thẳng và mệt mỏi mà còn tăng cường sự lưu thông máu và oxy trong cơ thể. Đặc biệt, với mẹ sau khi sinh, massage còn có nhiều lợi ích khác nhau.
Đầu tiên, massage giúp mẹ cảm thấy thư giãn và dễ chịu hơn sau khi trải qua quá trình đẻ và hồi phục cơ thể. Nó cũng giúp giảm đau và sưng tại khu vực tầng sinh môn và vùng bụng. Massage còn giúp tăng cường sự lưu thông máu và oxy trong cơ thể, giúp phục hồi sức khỏe và tăng cường khả năng miễn dịch của mẹ.
Các bài massage thư giãn cho mẹ sau khi sinh thường tập trung vào vùng lưng, cổ, vai, chân và bụng. Ngoài ra, massage còn giúp giảm căng thẳng, lo âu và stress, đặc biệt là trong giai đoạn đầu khi mẹ đang tập trung vào việc chăm sóc và nuôi dưỡng em bé. Massage cũng có thể giúp mẹ cải thiện giấc ngủ và giảm triệu chứng trầm cảm.
3. Chăm sóc da và lấy lại vóc dáng sau sinh
Ngoài việc chăm sóc sức khỏe bên trong, sau khi sinh, mẹ cần chú trọng đến việc chăm sóc vóc dáng và da của mình. Một trong những cách để lấy lại vóc dáng là vận động thường xuyên, ngủ đều đặn và ăn uống đầy đủ dinh dưỡng. Để chăm sóc da, mẹ nên sử dụng các sản phẩm lành tính hoặc từ tự nhiên như trứng gà, mật ong, nghệ giã đắp mặt. Đồng thời, mẹ cần thường xuyên sử dụng sữa rửa mặt lành tính và bôi kem chống nắng để bảo vệ da khỏi tác hại của tia UV. Hơn nữa, việc nghỉ ngơi đầy đủ và giữ tinh thần vui vẻ, thoải mái cũng rất quan trọng để tránh khả năng trầm cảm sau sinh và giúp cho quá trình chăm sóc sau sinh được hiệu quả hơn.
4. Chăm sóc mẹ sau sinh với chế độ nghỉ ngơi hợp lý
Chăm sóc mẹ sau sinh là một việc rất quan trọng để giúp cho mẹ hồi phục sau khi trải qua quá trình đẻ và cũng là cách giúp cho mẹ có thể chăm sóc tốt hơn cho em bé của mình. Chế độ nghỉ ngơi hợp lý là một phần không thể thiếu trong quá trình chăm sóc mẹ sau sinh. Mẹ cần nghỉ ngơi đủ giấc, ít nhất 8 tiếng mỗi ngày và cố gắng điều chỉnh giấc ngủ của mình để phù hợp với lịch trình chăm sóc em bé. Ngoài ra, thực hiện các bài tập thể dục nhẹ nhàng, như yoga hoặc đi bộ, để tăng cường sức khỏe và sự dẻo dai của cơ thể.
Mẹ cũng cần chú ý đến chế độ dinh dưỡng của mình, bao gồm việc ăn đủ chất dinh dưỡng và uống đủ nước để duy trì sức khỏe. Điều quan trọng cần tránh các thức uống có cồn và thuốc lá, và tối đa hóa việc tiêu thụ các loại thực phẩm giàu chất dinh dưỡng, đặc biệt là rau xanh và các loại hạt. Ngoài ra, cần thường xuyên kiểm tra sức khỏe của mình và tham gia các cuộc hẹn với bác sĩ để đảm bảo rằng cơ thể của mình đang phục hồi đúng cách sau quá trình đẻ.
5. Chăm sóc và vệ sinh tầng sinh môn
Việc vệ sinh vùng kín là một phần rất quan trọng trong việc chăm sóc mẹ sau sinh thường. Mỗi ngày, cần vệ sinh bằng nước đun sôi để nguội ít nhất ba lần/ngày, đặc biệt sau khi tiểu tiện và đại tiện. Khi rửa, mẹ cần nhẹ nhàng lau từ trước ra sau, không đẩy sâu vào bên trong, sau đó lau khô và thay băng vệ sinh thường xuyên. Mẹ có thể sử dụng túi đá lạnh để giảm sưng và đau ở vùng tầng sinh môn. Nếu mẹ gặp phải tình trạng phù nề hoặc máu tụ, cần tham khảo ý kiến bác sĩ để xử lý và cắt chỉ. Vết rạn thường gây đau đớn cho mẹ, tuy nhiên, thông thường vết rạn sẽ lành sau khoảng một tuần và mẹ có thể trở lại hoạt động bình thường.
Quần áo mẹ mặc sau sinh cần rộng rãi, thoải mái và thông thoáng. Nếu sử dụng nịt vú, mẹ cần đảm bảo nó không quá chật. Nếu mẹ sinh vào mùa hè, nên chọn áo thấm mồ hôi. Quần lót cũng cần được thay và giặt mỗi ngày, sau đó được phơi dưới ánh nắng hoặc ủi sạch.
6. Chăm sóc vú cho mẹ sau sinh
Trong quá trình chăm sóc bà bầu sau sinh, một vấn đề đáng chú ý là khuyến khích mẹ cho con bú. Việc này rất quan trọng để tránh những vấn đề như tụt đầu vú hoặc tắc tia sữa. Để đảm bảo cung cấp đủ sữa cho con, mẹ cần ăn uống đầy đủ dinh dưỡng, giữ thói quen nghỉ ngơi điều độ và tập cho con bú theo cữ ngay sau khi sinh. Tùy thuộc vào tình trạng sức khỏe của mẹ, việc cho con bú có thể tiếp tục cho đến khi bé 1-2 tuổi. Nếu trong quá trình cho con bú, mẹ phải sử dụng thuốc để điều trị bệnh, cần tham khảo ý kiến bác sĩ trước để tránh tác động xấu đến sức khỏe của trẻ. Một số loại thuốc có thể thâm nhập vào sữa mẹ và gây hại cho sức khỏe của bé.
7. Việc tắm gội của mẹ sau sinh
Có rất nhiều mẹ lo lắng về việc có nên tắm trong tháng đầu tiên sau sinh hay không. Nhiều gia đình truyền thống vẫn kiêng tắm trong tháng đầu tiên, tuy nhiên, việc tắm rửa sạch sẽ giúp loại bỏ mồ hôi và bụi bẩn tích tụ trên cơ thể, đặc biệt là vào mùa hè. Nếu để lâu không tắm, cơ thể mẹ có thể bị nhiễm khuẩn, đe dọa sức khỏe của cả mẹ và con.
Tuy nhiên, việc tắm sau sinh phụ thuộc vào cơ địa của mỗi người. Một số mẹ có thể tắm sau 1 ngày hoặc 3 - 4 ngày sau sinh. Việc quan trọng là mẹ cần đảm bảo vệ sinh sạch sẽ cho cơ thể bằng cách sử dụng nước ấm, sữa tắm dịu nhẹ và tránh tiếp xúc với nước lạnh hoặc quá nóng. Nếu cảm thấy không thoải mái hoặc có bất kỳ triệu chứng bất thường nào, mẹ cần tham khảo ý kiến bác sĩ để được tư vấn và điều trị kịp thời.
Những thắc mắc thường gặp về chăm sóc mẹ bầu sau sinh
Hiểu biết về cách chăm sóc mẹ bầu sau sinh tại nhà rất quan trọng để mẹ có thể phục hồi sức khỏe và chăm sóc con cái. Ngoài những điều cần chú ý trên, mẹ cũng có một số thắc mắc cần được giải đáp như:
1. Tư thế nằm sau khi sinh thường và sinh mổ thế nào tốt nhất?
Tùy vào cách sinh, mẹ sẽ cần lựa chọn tư thế phù hợp để giúp quá trình phục hồi sau sinh tốt hơn:
- Nếu mẹ sinh thường, tư thế nằm ngửa hoặc nghiêng đều tốt. Nằm ngửa là tư thế thoải mái nhất, không tạo áp lực lên vết rạch. Tuy nhiên, nếu mẹ bị vấn đề về huyết áp thì nên hạn chế nằm tư thế này.
- Đối với những mẹ sinh mổ, tư thế nằm nghiêng là tốt nhất. Tư thế này giúp máu lưu thông tốt hơn, giảm căng thẳng trên vết mổ và cải thiện hệ tiêu hóa. Nên nhớ, tư thế nằm phải thoải mái và không gây đau đớn cho mẹ.
2. Sau sinh bao lâu thì quan hệ tình dục trở lại?
Theo các chuyên gia, trong vòng 2 tháng đầu sau sinh, mẹ nên hoàn toàn tránh quan hệ vợ chồng vì sức khỏe chưa ổn định. Thời điểm tốt nhất để bắt đầu quan hệ là từ 3 tháng trở lên. Lúc này, tử cung đã hoàn toàn co lại và vết rạn tầng sinh môn đã được lành hoàn toàn, do đó rủi ro về viêm nhiễm sẽ giảm đi.
3. Mẹ sau sinh khi nào nên đến bệnh viện?
Sau khi sinh, mẹ thường được xuất viện sau 48 giờ nếu không có biến chứng khác xảy ra, nếu sinh mổ thì sẽ được xuất viện sau 72 giờ. Tại nhà, mẹ cần chú ý những điều bất thường về sức khỏe và tinh thần để xử lý và kiểm tra kịp thời. Trong trường hợp gặp các triệu chứng như chảy máu âm đạo nhiều bất thường, có dấu hiệu trầm cảm sau sinh, nhiễm khuẩn hậu sản,.... cần đưa mẹ đến bệnh viện ngay.
4. Sản phụ có được xem tivi, sử dụng điện thoại, ipad hay máy tính không?
Nhiều mẹ cảm thấy buồn chán vì không có việc gì để làm nên thường tìm đến các thiết bị điện tử như xem tivi, điện thoại. Tuy nhiên, việc sử dụng liên tục các thiết bị này không chỉ ảnh hưởng đến tâm lý mà còn có hại cho đôi mắt của mẹ. Sau sinh, cơ thể mẹ trải qua nhiều thay đổi, do đó việc nghỉ ngơi là điều cần thiết và không nên bỏ qua. Mẹ nên kiêng cữ sử dụng các thiết bị điện tử trong khoảng 6 tuần đầu tiên.
Dịch vụ chăm sóc mẹ sau sinh tại nhà uy tín, chất lượng
Baby House là một đơn vị chuyên cung cấp dịch vụ chăm sóc mẹ sau sinh tại nhà, được đánh giá là rất uy tín và chất lượng. Dưới đây là những lý do nên chọn Baby House:
- Đội ngũ chuyên gia chăm sóc mẹ sau sinh được đào tạo chuyên nghiệp và có nhiều năm kinh nghiệm trong lĩnh vực này. Họ có thể cung cấp cho mẹ những lời khuyên hữu ích về dinh dưỡng, chăm sóc sức khỏe, vệ sinh,....
- Dịch vụ đa dạng với nhiều gói dịch vụ chăm sóc sau sinh linh hoạt để phù hợp với nhu cầu và điều kiện tài chính của khách hàng.
- Sử dụng các sản phẩm và thiết bị chăm sóc mẹ và trẻ em chất lượng cao và đảm bảo an toàn cho sức khỏe. Điều này giúp mẹ yên tâm khi sử dụng dịch vụ của họ.
- Cam kết cung cấp dịch vụ tận tâm, chu đáo và chuyên nghiệp. Họ luôn lắng nghe và tư vấn khách hàng một cách tận tâm nhất để đảm bảo mẹ và bé được chăm sóc tốt nhất.
- Giá cả lại rất hợp lý và phù hợp với nhiều khách hàng.
Với những lý do trên và những liệu pháp chăm sóc massage phù hợp, Baby House sẽ là một lựa chọn tuyệt vời cho các bà mẹ có nhu cầu tìm kiếm dịch vụ chăm sóc sức khỏe sau sinh uy tín, chất lượng.
Trên đây là nội dung mà chúng tôi đã biên tập về cách chăm sóc mẹ sau sinh khoa học. Hy vọng những thông tin và kinh nghiệm chăm sóc mẹ sau sinh được chia sẻ trong bài viết này sẽ giúp ích cho các bà mẹ trẻ trong quá trình chăm sóc bản thân. Việc áp dụng các phương pháp chăm sóc khoa học như tập thể dục định kỳ, ăn uống lành mạnh và đủ dinh dưỡng, giữ vệ sinh sạch sẽ và đặc biệt là tạo cảm giác thoải mái và thư giãn sẽ giúp mẹ sau sinh nhanh chóng hồi phục và tăng cường sức khỏe. Bên cạnh đó, gia đình và những người thân yêu cũng đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ và động viên mẹ sau sinh.
