Theo quy định của pháp luật hiện hành, các lực lượng có thẩm quyền chỉ được phép dừng xe khi đã phát hiện thấy dấu hiệu vi phạm hoặc các hành vi vi phạm Luật Giao thông đường bộ.
Mục lục bài viết
Những quy định của pháp luật về việc dừng xe kiểm tra hành chính
Điều 87 Luật Giao thông đường bộ 2008 đã quy định rõ về việc tuần tra, kiểm soát của cảnh sát giao thông đường bộ: “Cảnh sát giao thông đường bộ thực hiện việc tuần tra, kiểm soát để kiểm soát người và phương tiện tham gia giao thông đường bộ; xử lý vi phạm pháp luật về giao thông đường bộ đối với người và phương tiện tham gia giao thông đường bộ và chịu trách nhiệm trước pháp luật về quyết định của mình; phối hợp với cơ quan quản lý đường bộ phát hiện, ngăn chặn hành vi vi phạm quy định bảo vệ công trình đường bộ và hành lang an toàn đường bộ”.
Khoản 1, Điều 5, Mục 1, Thông tư số 01/2016/TT - BCA cũng quy định về quyền hạn của cán bộ thực hiện nhiệm vụ tuần tra, kiểm soát giao thông đường bộ như sau: “Được dừng các phương tiện đang tham gia giao thông đường bộ; kiểm soát phương tiện, giấy tờ của phương tiện; kiểm soát người và giấy tờ của người điều khiển phương tiện, giấy tờ tùy thân của người trên phương tiện đang kiểm soát, việc thực hiện các quy định về hoạt động vận tải đường bộ theo quy định pháp luật”.
Điều 10, Thông tư 45/2012/TT - BCA quy định chỉ những cảnh sát giao thông có mang bảng hiệu tuần tra kiểm soát (thẻ xanh do Bộ Công an cấp) trên ngực trái mới có quyền dừng các phương tiện đang lưu thông trên đường để xử lý.
.jpg "Khi nào thì cảnh sát giao thông được phép dừng xe để kiểm tra hành chính?")
Cảnh sát giao thông muốn dừng xe để kiểm tra hành chính phải đeo thẻ xanh.
- Bất cứ ai không đeo bảng hiệu này mà ra tín hiệu dừng xe đều vi phạm quy định của ngành. Những người được cấp thẻ phải có trình độ trung cấp cảnh sát trở lên và trải qua kỳ sát hạch gắt gao.
- Các đơn vị chức năng khác chỉ được xử lý ở lĩnh vực do mình phụ trách hoặc chỉ tham gia hỗ trợ CSGT làm nhiệm vụ trong một thời gian cần thiết khi có điều động.
- Nếu dừng xe để kiểm tra hành chính nhất thiết phải có chuyên đề, hoặc mệnh lệnh, kế hoạch do trưởng Công an cấp huyện trở lên ký. Nếu xử lý lỗi vi phạm luật giao thông, cảnh sát giao thông phải chứng minh được lỗi vi phạm bằng hình ảnh, video hoặc chứng cứ khác.
Khi nào cảnh sát giao thông được dừng xe để kiểm tra hành chính?
Khoản 2, Điều 12, Mục 4, Thông tư số 01/2016/TT - BCA đã quy định rõ về việc khi nào thì cảnh sát giao thông được dừng xe để kiểm tra hành chính, cụ thể:
Mục 4: Nội dung tuần tra, kiểm soát, xử lý vi phạm hành chính
Điều 12. Các trường hợp được dừng phương tiện
Khoản 2. Cán bộ thực hiện nhiệm vụ tuần tra, kiểm soát được dừng phương tiện để kiểm soát (kiểm tra hành chính) trong các trường hợp sau:
a) Trực tiếp phát hiện hoặc thông qua phương tiện, thiết bị kỹ thuật nghiệp vụ phát hiện, ghi nhận được các hành vi vi phạm pháp luật về giao thông đường bộ;
Cảnh sát giao thông được dừng phương tiện để kiểm tra hành chính khi phát
hiện hành vi vi phạm Luật Giao thông đường bộ qua thiết bị kỹ thuật.
b) Thực hiện mệnh lệnh, kế hoạch tuần tra, kiểm soát của Cục trưởng Cục Cảnh sát giao thông hoặc Giám đốc Công an cấp tỉnh trở lên;
c) Thực hiện kế hoạch tổ chức tuần tra, kiểm soát và xử lý vi phạm, bảo đảm trật tự, an toàn giao thông của Trưởng phòng Tuần tra, kiểm soát giao thông đường bộ cao tốc thuộc Cục Cảnh sát giao thông, Trưởng phòng Cảnh sát giao thông hoặc Trưởng Công an cấp huyện trở lên;
d) Có văn bản đề nghị của Thủ trưởng, Phó thủ trưởng cơ quan điều tra; văn bản đề nghị của cơ quan chức năng liên quan về dừng phương tiện để kiểm soát phục vụ công tác bảo đảm an ninh, trật tự, phòng, đấu tranh chống tội phạm và các hành vi vi phạm pháp luật khác. Văn bản đề nghị phải ghi cụ thể thời gian, tuyến đường, phương tiện dừng để kiểm soát, lực lượng tham gia phối hợp;
đ) Tin báo, tố giác về hành vi vi phạm pháp luật của người và phương tiện giao thông.
Quy trình dừng xe của cảnh sát giao thông
- Chào hỏi: Theo Khoản 1, Điều 10, Thông tư số 60/2009/TT - BCA của Bộ Công an về quy trình tuần tra, kiểm soát và xử lý vi phạm hành chính của Cảnh sát giao thông đường bộ, khi cảnh sát giao thông bắt đầu làm việc với nhân dân phải có thái độ kính trọng, lễ phép, tận tuỵ và đúng mực. Theo đó, họ phải thực hiện chào theo đúng hiệu lệnh Công an nhân dân (trừ trường hợp người vi phạm có dấu hiệu tội phạm, phạm tội bị bắt quả tang, đang có lệnh truy nã hoặc có hành vi thiếu văn hoá,...).
- Thông báo lỗi và chứng minh vi phạm: Sau khi chào hỏi, cảnh sát giao thông phải thông báo lỗi hay lý do dừng xe theo các điều kiện được phép dừng xe nêu ở trên. Nếu người vi phạm yêu cầu xem chứng cứ thì phải cho xem ngay hình ảnh, kết quả hoặc số liệu trên máy bắn tốc độ, máy đo nồng độ cồn,... Nếu chưa có ngay chứng cứ thì hướng dẫn người vi phạm đến trụ sở đơn vị để xem.
- Kiểm soát giấy tờ: Điểm a, Khoản 1, Điều 14, Mục 4, Thông tư số 01/2016/TT - BCA nêu rõ về việc kiểm soát các giấy tờ có liên quan đến người và phương tiện giao thông, gồm:
+ Giấy phép lái xe; Giấy đăng ký xe; Giấy chứng nhận kiểm định an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường phương tiện cơ giới đường bộ; Giấy chứng nhận bảo hiểm trách nhiệm dân sự của chủ xe cơ giới và giấy tờ khác có liên quan đến người, phương tiện, hoạt động vận tải.
+ Khi kiểm soát phải đối chiếu giữa các giấy tờ với nhau, giữa giấy tờ có liên quan với thực tế người, phương tiện, hàng hóa vận chuyển trên phương tiện.
- Xử lý vi phạm: Điều 15, Mục 4, Thông tư 01/2016/TT - BCA quy định việc xử lý vi phạm như sau:
+ Khi phát hiện có hành vi vi phạm, cán bộ tuần tra, kiểm soát được phân công nhiệm vụ phải kịp thời lập biên bản vi phạm hành chính, trừ trường hợp xử phạt vi phạm hành chính không lập biên bản. Trường hợp cần ngăn chặn kịp thời vi phạm hành chính hoặc để bảo đảm cho việc chấp hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính thì Tổ trưởng Tổ tuần tra, kiểm soát phải quyết định hoặc báo cáo người có thẩm quyền quyết định áp dụng các biện pháp ngăn chặn và bảo đảm xử lý vi phạm hành chính. Thủ tục lập biên bản vi phạm hành chính, xử phạt vi phạm hành chính không lập biên bản, áp dụng các biện pháp ngăn chặn và bảo đảm xử lý vi phạm hành chính phải thực hiện theo quy định của pháp luật về xử lý vi phạm hành chính.
+ Sau khi lập biên bản vi phạm hành chính xong, cán bộ tuần tra, kiểm soát gửi biên bản cho người vi phạm và thông báo các hành vi vi phạm cho những người trên phương tiện biết để chấp hành việc giám sát. Đối với những phương tiện chở người từ 16 chỗ ngồi trở lên, cán bộ tuần tra, kiểm soát được phân công nhiệm vụ phải trực tiếp lên khoang chở khách để thông báo. Trường hợp không phát hiện vi phạm cũng phải thông báo và nói lời: “Cảm ơn ông (bà, anh, chị,...) đã giúp đỡ lực lượng Cảnh sát giao thông làm nhiệm vụ”.
+ Đối với vi phạm thuộc trường hợp không phải lập biên bản vi phạm hành chính hoặc thuộc thẩm quyền của mình mà không cần phải điều tra xác minh thì có thể ra quyết định xử phạt tại chỗ hoặc ngay trong thời gian thực hiện ca tuần tra, kiểm soát. Đối với những trường hợp khác thì phải củng cố hồ sơ vi phạm chuyển đến cấp có thẩm quyền để ra quyết định xử phạt.
Trên đây là những văn bản, thông tư pháp luật trả lời cho câu hỏi cảnh sát giao thông được dừng xe để kiểm tra hành chính khi nào và quy trình dừng xe của cảnh sát giao thông ra sao mà chúng tôi muốn chia sẻ đến các bạn. Hy vọng sau bài viết này, các bạn sẽ nắm vững được quyền của mình để tránh những trường hợp bị dừng xe, mất tiền oan.
Bạn nên tìm hiểu thêm: Lỗi ô tô, xe máy vượt đèn đỏ bị phạt bao nhiêu tiền?
