Trong suốt 3 tháng cuối của thai kỳ, khi chào đón đứa con yêu sắp ra đời, cảm xúc của các mẹ bầu được đan xen bởi niềm vui và sự hồi hộp. Tuy nhiên, đây cũng là thời điểm chứa đựng vô vàn những lo lắng và căng thẳng cho các bà mẹ đang mang thai. Để giúp các thai phụ có thêm kiến thức và hiểu rõ hơn về các thay đổi trong giai đoạn này của mẹ và bé, cũng như để chuẩn bị tốt hơn cho quá trình sinh nở sắp tới, Baby House sẽ chia sẻ những kiến thức cần thiết để chăm sóc mẹ bầu 3 tháng cuối thai kỳ với những lưu ý quan trọng về sức khỏe cho mẹ và bé.
Mục lục bài viết
Mẹ và bé thay đổi như thế nào khi mang thai 3 tháng cuối?
Giai đoạn cuối cùng của thai kỳ là thời điểm quan trọng nhất, đánh dấu sự kết thúc của chặng đường mang thai và bắt đầu cuộc sống mới. Trong thời gian này, bố mẹ phải chuẩn bị nhiều việc, tuy nhiên, chăm sóc sức khỏe mẹ bầu 3 tháng cuối vẫn phải được ưu tiên hàng đầu. Mẹ và thai nhi lúc này cũng đã trải qua nhiều thay đổi khác nhau.
1. Sự phát triển của thai nhi
Trong 3 tháng cuối của thai kỳ, thai nhi sẽ tiếp tục phát triển và hoàn thiện các cơ quan trong cơ thể. Dự kiến khi ra đời, trọng lượng của bé có thể nằm trong khoảng từ 2,7 đến 4kg và chiều dài cơ thể từ 48 đến 53cm. Cụ thể:
- Trong tuần thứ 32, xương của bé sẽ được hoàn thiện và phát triển ổn định. Bé sẽ có khả năng nghe, nhìn và mút ngón tay cái.
- Đến tuần thứ 36, đầu của bé sẽ di chuyển xuống vùng xương chậu của mẹ và duy trì vị trí này trong 2 tuần cuối trước khi sinh. Trong thời gian này, bộ não, thận và phổi của bé cũng sẽ tiếp tục phát triển nhanh chóng. Lớp sáp trắng (vernix caseosa) sẽ được hình thành và bao phủ toàn bộ cơ thể của bé. Khi bước sang tuần thứ 40, lớp lông tơ trên da bé sẽ rụng dần và biến mất.
2. Cơ thể mẹ bầu thay đổi như thế nào khi mang thai 3 tháng cuối?
Trong giai đoạn này, cơ thể người mẹ trải qua nhiều thay đổi đáng kể, và mẹ cần chú ý đến chúng để xác định liệu chúng có bình thường hay không và người thân chăm sóc mẹ bầu 3 tháng cuối cần cẩn thận hơn. Việc này rất quan trọng, vì sẽ ảnh hưởng rất nhiều đến sức khỏe của mẹ và bé trong tương lai. Dưới đây là một số thay đổi thông thường mà mẹ có thể trải qua:
- Cảm thấy khó thở, khó chịu, mệt mỏi và khó ngủ do bụng to và nặng nề hơn.
- Do áp lực cân nặng gia tăng, vùng hông và xương chậu bị khó chịu và dây chằng giãn ra để chuẩn bị cho quá trình sinh nở sắp tới, gây đau lưng.
- Bầu ngực to ra, đầu vú tiết sữa non.
- Xuất hiện cơn đau như chuyển dạ.
- Tiết nhiều dịch âm đạo hơn, đặc hơn và có khi lẫn máu.
- Thường xuyên buồn tiểu do thai nhi chèn ép bàng quang và có thể són tiểu khi cười lớn, ho, hắt hơi hay tập thể dục.
- Cảm giác căng tức bụng khi mang thai 3 tháng cuối.
- Táo bón và trào ngược dạ dày.
- Rạn da vùng bụng, mông, ngực hoặc đùi.
- Chân tay bị sưng phù.
- Xuất hiện cơn đau từ phần lưng xuống dưới mông và chân như triệu chứng đau thần kinh tọa.
Lịch khám thai 3 tháng cuối
Trong 3 tháng cuối của thai kỳ, lịch khám thai của mẹ bầu được tăng cường thường xuyên hơn so với các giai đoạn trước để đảm bảo sức khỏe của thai nhi được giữ trong trạng thái tốt. Lịch khám thai trong 3 tháng cuối bao gồm các bước kiểm tra như sau:
- Tuần thứ 30 trở đi: Khám thai từ 2 tuần/ lần
- Tuần thứ 36 trở đi: Khám 1 tuần/lần tùy thuộc vào lịch hẹn của bác sĩ chuyên khoa.
Ở mỗi lần khám mẹ sẽ được bác sĩ kiểm tra về sức khỏe và theo dõi tình trạng của thai nhi, cụ thể:
- Được đo huyết áp, cân nặng và đếm các cử động thai nhi.
- Từ tuần 35-37, bác sĩ sẽ chỉ định cho thai phụ xét nghiệm liên quan đến vi khuẩn nhóm B.
- Vắc xin ngừa uốn ván cần được tiêm ít nhất 1 tháng trước khi sinh.
- Kiểm tra tổng quát bao gồm khám cổ tử cung và đo bề cao tử cung để đánh giá nguy cơ sinh non và đưa ra biện pháp phù hợp.
- Siêu âm định kỳ được thực hiện để kiểm tra bánh nhau, lượng nước ối và sự phát triển của thai nhi.
Những lưu ý khi mang thai 3 tháng cuối
Giai đoạn cuối cùng của thai kỳ, kéo dài 3 tháng, là thời điểm thai nhi phát triển nhanh chóng về mọi mặt. Đây cũng là thời gian mẹ bầu cần tập trung vào sức khỏe và tâm lý để chuẩn bị cho quá trình vượt cạn. Để chào đón bé yêu ra đời một cách an toàn và khỏe mạnh, có thể tham khảo những lưu ý quan trọng khi chăm sóc bà bầu 3 tháng cuối được đề cập dưới đây.
1. Lưu ý về chế độ dinh dưỡng khi chăm sóc mẹ bầu 3 tháng cuối
Để đảm bảo sức khỏe của mẹ và thai nhi trong suốt thai kỳ, các mẹ bầu cần đảm bảo cung cấp đầy đủ các chất dinh dưỡng sau:
- Canxi giúp ngăn chặn tình trạng loãng xương ở mẹ và đảm bảo cung cấp đủ canxi cho sự phát triển của thai nhi.
- Sắt và protein đều cần thiết để phòng ngừa tình trạng thiếu máu và đảm bảo sự phát triển của thai nhi trong bụng mẹ.
- Axit folic có tác dụng tích cực đến hệ thần kinh của thai nhi và giúp giảm thiểu nguy cơ dị tật ống thần kinh bẩm sinh.
- DHA hỗ trợ phát triển trí não của trẻ sơ sinh.
- Magie giúp hạn chế tình trạng chuột rút, giảm nguy cơ sinh non, và làm giảm căng thẳng cơ bắp của mẹ.
- Chất xơ giảm táo bón trong thai kỳ.
Các chất dinh dưỡng trên có thể được cung cấp thông qua nhiều loại thực phẩm khác nhau, bao gồm thịt nạc, thịt đỏ, cá, trứng, sữa, rau xanh, trái cây tươi, đậu nành, ngũ cốc, dầu cá,.... Người thân khi chăm sóc bà bầu 3 tháng cuối thai kỳ cũng cần chú ý đa dạng các món ăn để tránh mẹ bị ngấy, chán ăn. Bên cạnh đó, mẹ bầu cần tránh ăn các món cay nóng, chứa nhiều dầu mỡ và đồ chua. Việc bổ sung đủ nước mỗi ngày cũng rất quan trọng để ngăn ngừa tình trạng mất nước, chuột rút và táo bón trong 3 tháng cuối thai kỳ.
2. Dấu hiệu bất thường khi mang thai 3 tháng cuối
Trên suốt thời gian mang thai 9 tháng, đặc biệt là trong 3 tháng cuối, việc quan tâm và chăm sóc sức khỏe cho bản thân và thai nhi là rất quan trọng. Mẹ bầu cần chú ý đến các dấu hiệu bất thường như:
- Căng tức bụng khi mang thai 3 tháng cuối, đau thường xuyên và ngày càng đau hơn.
- Xuất huyết âm đạo.
- Tăng cân quá ít hoặc quá nhanh.
- Đau hoặc nóng rát khi tiểu tiện.
- Em bé đạp ít hoặc không chuyển động.
- Hay bị chóng mặt, xây xẩm.
- Tháng cuối thấy dấu hiệu rỉ nước ối sớm.
Việc phát hiện và chữa trị sớm các dấu hiệu bất thường này là rất quan trọng vì chúng có thể ảnh hưởng đến sức khỏe và cuộc sống của cả mẹ và thai nhi. Mẹ bầu nên liên lạc với bác sĩ ngay khi phát hiện các dấu hiệu bất thường và tuân thủ các hướng dẫn của họ để đảm bảo một thai kỳ khỏe mạnh và an toàn. Chăm sóc và quan tâm đến sức khỏe của bản thân và thai nhi trong thời gian mang thai là rất quan trọng để mang lại sự an toàn và hạnh phúc cho cả gia đình.
3. Những điều kiêng kỵ khi mang thai 3 tháng cuối
Để đảm bảo một thai kỳ khỏe mạnh và an toàn, mẹ bầu cần tuân thủ những lời khuyên sau:
- Không nên uống rượu bia và các chất kích thích gây hại cho sức khỏe.
- Không được hút thuốc lá.
- Không ăn các thực phẩm chưa chín, ôi thiu, thịt hun khói, thịt nguội, sữa chưa tiệt trùng.
- Tránh quan hệ tình dục để tránh động thai và ảnh hưởng tới sức khỏe của thai nhi.
- Việc đi chơi xa trong những tháng cuối thai kỳ có thể làm cho cơ thể mẹ bầu mệt mỏi và gây nguy hiểm đến sức khỏe của thai nhi, đặc biệt là gây động thai và sinh non.
- Không nên tự lái xe vì bụng quá to.
- Không nên di chuyển bằng tàu xe công cộng và đi máy bay vì có thể bị say xe.
- Tránh mặc quần lót tối màu vì gây khó khăn trong việc theo dõi dịch tiết âm đạo.
- Không ăn quá mặn vì có thể gây tích nước, phù nề tay chân và gây rối loạn hấp thụ dưỡng chất cho thai nhi.
- Hạn chế ăn đồ ngọt vì có thể gây tiểu đường cuối thai kỳ và ảnh hưởng đến tính mạng của mẹ và thai nhi.
- Không nên tự ý sử dụng các loại thuốc như acitretin (để trị vảy nến), isotretinoin (để trị mụn trứng cá), thuốc ức chế men chuyển angiotensin và thalidomide (để điều trị cao huyết áp).
Chế độ sinh hoạt cho mẹ bầu 3 tháng cuối
- Để bảo vệ sức khỏe và tinh thần cho cả mẹ và bé, thai phụ nên dành thời gian để nghỉ ngơi nhiều hơn và tránh làm việc quá sức hoặc căng thẳng.
- Ngoài ra, các bài tập yoga, đi bộ hoặc tập kegel là những hoạt động tập thể dục nhẹ nhàng và có lợi cho cơ sàn chậu của mẹ bầu.
- Khi ngủ, thai phụ nên nghiêng sang trái và sử dụng gối dành cho mẹ bầu để cảm thấy thoải mái và có giấc ngủ tốt hơn.
- Việc mang giày đế thấp cũng giúp giảm đau lưng, chuột rút và tránh nguy cơ té ngã.
- Tuy nhiên, mẹ bầu không nên uống nhiều nước vào buổi tối vì sẽ khiến ban đêm phải dậy đi tiểu nhiều lần và ảnh hưởng tới chất lượng giấc ngủ của mẹ.
Trước khi sinh mẹ cần chuẩn bị những gì?
Trước ngày sinh con, có những việc mẹ nên chuẩn bị để đón chào sự xuất hiện của em bé. Ngoài việc chuẩn bị tâm lý tốt cho ngày dự sinh, mẹ cũng nên làm những việc dưới đây:
- Tham gia một khóa học về tiền sản để tìm hiểu về dấu hiệu sinh, cách chăm sóc trẻ sơ sinh và các vấn đề liên quan.
- Nên lập một danh sách chi tiết các vật dụng cần thiết cho mẹ và bé để chuẩn bị sẵn sàng trước khi sinh.
- Cần chuẩn bị hồ sơ sinh tại bệnh viện đã chọn và tìm hiểu về bảo hiểm cũng như các dịch vụ liên quan đến việc sinh con.
- Nên chú ý quan sát các dấu hiệu của cơ thể để nhận biết các triệu chứng nguy hiểm như: xuất huyết âm đạo, tăng cân quá ít hoặc quá nhanh, đau bụng thường xuyên với mức độ ngày càng nặng, đau hoặc nóng rát khi tiểu tiện, em bé đạp ít hoặc không chuyển động. Nếu phát hiện các triệu chứng này, mẹ cần đến bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.
Trên đây là nội dung mà Baby House đã tổng hợp về những lưu ý khi chăm sóc mẹ bầu 3 tháng cuối thai kì. Hy vọng những thông tên trên sẽ giúp các mẹ trang bị thêm các kiến thức bổ ích để sẵn sàng chào đón bé yêu của mình. Nếu còn cảm thấy lo lắng, bạn có thể tìm đến các dịch vụ chăm sóc sau sinh của chúng tôi để được tư vấn và hỗ trợ kịp thời nhất.
