Ma túy là tên gọi chung của những chất kích thích độc hại có nguồn gốc tự nhiên, bán tổng hợp hay tổng hợp. Chúng có tác dụng giảm đau và tạo cảm giác hưng phấn cho người dùng. Vậy nên ban đầu, ma túy thường được sử dụng trong lĩnh vực y tế. Tuy nhiên về sau, người ta bắt đầu lạm dụng, dẫn đến bị nghiện và gây ra nhiều tiêu cực cho xã hội. Hiện nay, những hành vi liên quan đến việc vận chuyển, mua bán, sử dụng ma túy trái phép đều có thể quy thành tội phạm. Hãy cùng VnNews24h tìm hiểu xem tội phạm ma túy là gì?
Mục lục bài viết
Khái niệm tội phạm ma túy
Tại Điều 1 và Điều 3, Nghị định số 67/2001/NĐ-CP quy định: Chất ma túy bị cấm tuyệt đối, trừ những trường hợp buộc phải sử dụng để phục vụ công tác kiểm nghiệm, nghiên cứu, điều tra tội phạm hoặc trong điều trị y tế. Các cơ quan, cá nhân thực hiện việc sản xuất, nghiên cứu, tàng trữ, vận chuyển, giám định, mua bán, xuất nhập khẩu ma túy phải tuân thủ theo quy định của pháp luật về việc kiểm soát những hoạt động hợp pháp liên quan đến ma túy. Ngoài những trường hợp kể trên thì các hành vi khác liên quan đến ma túy đều là trái pháp luật và được xếp vào nhóm tội phạm ma túy.
1. Tội phạm ma túy là gì?
Chương I, Bộ luật hình sự 1999 quy định: Mọi trường hợp bị nghi là sử dụng ma túy hoặc tiền chất ma túy (được quy định tại danh mục các chất ma túy do Chính phủ ban hành) khi được phát hiện sẽ bị tịch thu và kiểm nghiệm. Theo đó:
- Cá nhân, tổ chức liên quan (sản xuất, mua bán, tàng trữ, sử dụng,…) sẽ bị coi là tội phạm nếu những chất này là ma túy hoặc tiền chất ma túy.
- Cá nhân, tổ chức liên quan sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự nếu những chất này không phải là ma túy hoặc tiền chất ma túy.
- Cá nhân, tổ chức sẽ bị truy cứu về tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản nếu những chất này không phải là ma túy nhưng vẫn cố tình làm thành thật để bán cho người khác.
2. Định danh các loại tội phạm ma túy
Theo Chương II, Thông tư liên tịch số 17/2007/TTLT-BCA-VKSNDTC-TANDTC-BTP hướng dẫn áp dụng một số quy định ở Chương XVIII, Bộ luật hình sự 1999 thì tội phạm về ma túy bao gồm:
- Tội trồng cây thuốc phiện hoặc các loại cây chứa chất ma túy (Điều 192).
- Tội sản xuất trái phép chất ma túy (Điều 193).
- Tội tàng trữ, vận chuyển, mua bán trái phép hoặc chiếm đoạt chất ma túy (Điều 194).
- Tội tàng trữ, vận chuyển, mua bán hoặc chiếm đoạt tiền chất dùng vào việc sản xuất trái phép chất ma túy (Điều 195).
- Tội sản xuất, tàng trữ, vận chuyển, mua bán các phương tiện và dụng cụ dùng để sản xuất hoặc sử dụng trái phép chất ma túy (Điều 196).
- Tội tổ chức sử dụng trái phép chất ma túy (Điều 197).
- Tội chứa chấp việc sử dụng trái phép chất ma túy (Điều 198).
- Tội sử dụng trái phép chất ma túy (Điều 199).
- Tội cưỡng bức, lôi kéo người khác sử dụng trái phép chất ma túy (Điều 200).
- Tội vi phạm quy định về quản lý, sử dụng thuốc gây nghiện hoặc các chất ma túy khác (Điều 201).
Đặc điểm của tội phạm ma túy
Tội phạm ma túy hiện nay ngày càng gia tăng về cả số lượng. Bên cạnh đó thủ đoạn và cách thức hoạt động cũng rất tinh vi làm cho các cơ quan chức năng khó theo dõi, giám sát. Tội phạm ma túy có đặc điểm như sau:
- Hành vi nguy hiểm cho xã hội: Các hành vi của tội phạm ma túy gây mất trật tự an ninh xã hội; ảnh hưởng đến sức khỏe con người và hạnh phúc gia đình; là nguyên nhân dẫn đến các loại tội phạm khác.
- Xâm phạm chế độ quản lý chất ma túy của Nhà nước: Các chất ma túy bị nghiêm cấm sử dụng trái phép dưới mọi hình thức. Hành vi sản xuất, mua bán, sử dụng,…chất ma túy của mọi cá nhân, tổ chức trái pháp luật bị coi là xâm phạm nghiêm trọng đến chế độ quản lý của Nhà nước.
- Cố tình vi phạm: Tội phạm ma túy biết rõ hành vi của mình là vi phạm pháp luật nhưng vẫn cố tình thực hiện.
Trên đây là một số thông tin về khái niệm cũng như đặc điểm của tội phạm ma túy mà VnNews24h muốn chia sẻ với bạn đọc. Hi vọng sau khi tham khảo bài viết, các bạn đã biết tội phạm ma túy là gì?
