Mỗi năm, cứ đến thời gian mùa dịch sốt xuất huyết xảy ra là lại có hàng trăm ngàn người phải nhập viện vì căn bệnh này trong đó có khoảng 50 ca bị tử vong, gây tổn thất rất lớn về kinh tế và xã hội. Những hậu quả đáng sợ này xảy ra một phần là do nhiều người vẫn chưa có sự hiểu biết thấu đáo về sốt xuất huyết là bệnh như thế nào hay tác hại của bệnh và những biến chứng nguy hiểm có thể xảy ra là gì.
Mục lục bài viết
Tổng quan về sốt xuất huyết
Bệnh sốt xuất huyết là gì?
Bệnh sốt xuất huyết có tên gọi đầy đủ là sốt xuất huyết do virus. Đúng như tên gọi, căn bệnh này xảy ra do sự lây nhiễm virus thuộc các họ: Arenavirus, Filoviridae, Bunyaviridae và Flavivirus. Do sự khác nhau của từng loài virus mà bệnh có thể nhẹ, nhanh khỏi và không gây biến chứng hoặc rất nguy hiểm và có thể dẫn tới tử vong. Trên thế giới, một số bệnh sốt xuất huyết phổ biến và rất nguy hiểm đã được phát hiện bao gồm: Sốt Lassa (phổ biến ở Tây Phi), Sốt xuất huyết Ebola (thường xảy ra ở Châu Phi), Sốt xuất huyết Bolivia (thường xảy ra ở Nam Mỹ)), Sốt xuất huyết Triều Tiên (phổ biến ở cả Châu Á và Châu Âu), Sốt xuất huyết Dengue (phổ biến ở các nước nhiệt đới). Vì nước ta cũng là một nước nhiệt đới do đó Sốt xuất huyết Dengue là dạng phổ biến nhất và chúng tôi cũng chỉ đề cập tới Sốt xuất huyết Dengue trong bài viết này.
Sốt xuất huyết Dengue là bệnh sốt xuất huyết xảy ra do bị lây nhiễm virus Dengue ở cơ thể người. Virus Dengue là một loại virus thuộc họ Flavivirus và lan truyền cho con người chủ yếu thông qua con đường trung gian là cơ thể loài muỗi vằn.
Tìm hiểu cơ chế lây nhiễm tại: Nguyên nhân và dấu hiệu biểu hiện Sốt xuất huyết Dengue
Các giai đoạn của Sốt xuất huyết Dengue
Thông thường quá trình mắc bệnh Sốt xuất huyết Dengue nói riêng và các bệnh sốt xuất huyết nói chung có thể chia làm 3 giai đoạn chính:
Giai đoạn 1: Kéo dài từ 2 - 7 ngày đầu kể từ sau khi đã bị lây nhiễm virus Dengue. Trong giai đoạn này, bệnh nhân sẽ bị sốt nặng đột ngột, nhiệt độ cơ thể rất cao. Cơ thể mệt mỏi, kiệt sức, đầu và các cơ, khớp trong cơ thể bị đau nhức, khó vận động.
Giai đoạn 2: Kéo dài từ 4 - 7 ngày kể từ sau khi đã bị lây nhiễm virus. Bệnh nhân lúc này sẽ có dấu hiệu bớt sốt tuy nhiên huyết tương trong cơ thể sẽ bị thoát ra ngoài qua thành mạch máu, gây tình trạng xuất huyết cục bộ hoặc toàn thân. Đây là giai đoạn nguy hiểm nhất khi mắc bệnh, các biến chứng nguy hiểm có thể xảy ra gây nguy hiểm đến tính mạng, sức khoẻ bệnh nhân.
Giai đoạn 3: Xảy ra khoảng từ 1 - 2 ngày sau khi kết thúc giai đoạn 2. Lúc này, huyết tương thoát ra đã bắt đầu được tái hấp thu đồng thời nguy cơ xảy ra các biến chứng cũng không còn. Trong giai đoạn này nên chú trọng bồi bổ cơ thể để bổ sung các dưỡng chất đã bị thất thoát trong quá trình mắc bệnh đồng thời nhanh chóng phục hồi lại sức khoẻ.
Những hậu quả và biến chứng nguy hiểm của bệnh Sốt xuất huyết Dengue
Do đặc điểm: “Giai đoạn đầu chỉ có thể nhận ra bệnh thông qua xét nghiệm cụ thể và giai đoạn nguy hiểm nhất của bệnh thường đi kèm với triệu chứng giảm sốt” nên bệnh Sốt xuất huyết Dengue rất nguy hiểm đối với con người. Thông thường, khi giảm sốt tức là bệnh đã bắt đầu giảm do đó nhiều người thường không để ý điều trị tuy nhiên đối với Sốt xuất huyết Dengue thì đây lại là giai đoạn dễ gặp phải những biến chứng nguy hiểm nhất. Nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, những biến chứng này sẽ để lại những hậu quả đáng tiếc, ảnh hưởng đến sức khoẻ bệnh nhân trong tương lai hay thậm chí dẫn tới tử vong. Cụ thể, những biến chứng nguy hiểm của bệnh sốt xuất huyết là:
► Tụt huyết áp, đau nửa đầu và sốc: Khi huyết tương bị thoát ra khỏi thành mạch máu, chúng sẽ khiến cho máu bị cô đặc dẫn tới tụt huyết áp, đau nửa đầu và sốc. Nếu kéo dài, tình trạng này sẽ gây thiếu máu trầm trọng từ đó gây ra những ảnh hưởng lâu dài đến sức khoẻ.
► Giảm tiểu cầu trong máu: Tiểu cầu là chất có khả năng làm đông máu, giúp cơ thể giảm mất máu khi bị các vết thương hở. Nếu lượng tiểu cầu này bị giảm đột ngột, tình trạng chảy máu kéo dài và không thể khống chế sẽ xảy ra, gây thiếu hụt máu trầm trọng. Nếu để lâu không điều trị, cơ thể sẽ tử vong do bị mất máu quá nhiều.
► Giảm thị lực: Tình trạng xuất huyết nếu diễn ra ở võng mạc có thể gây tổn thương các mạch máu ở đây hoặc che phủ và hoà tan dịch kính (khối chất nhầy giúp mắt có thể nhìn thấy). Điều này khiến thị lực bị ảnh hưởng nghiêm trọng, thậm chí là gây mù. Tuy nhiên, biến chứng này khá hiếm gặp.
► Hệ hô hấp bị tổn thương: Huyết tương thẩm thấu ra ngoài có thể tràn vào phổi, dẫn tới tình trạng tràn dịch màng phổi, viêm và phù phổi. Nếu không được điều trị, cứu chữa kịp thời sẽ có thể gây tử vong do hệ hô hấp bị tổn thương, suy kiệt quá mức.
► Ảnh hưởng đến các cơ quan nội tạng: Huyết tương tràn ra ngoài còn có khả năng gây ứ đọng, tràn dịch màng của các cơ quan nội tạng khác. Bên cạnh đó, một số bộ phận cũng sẽ phải hoạt động hết công suất để bài tiết bớt huyết tương đồng thời không được cung cấp đầy đủ oxy và chất dinh dưỡng do thiếu máu. Những tác động trên là nguyên nhân chính gây ra biến chứng suy đa tạng, cụ thể là suy tim, suy gan, suy thận, viêm não,...
► Xuất huyết não: Não là một trong những bộ phận quan trọng nhất của cơ thể con người. Do đó, xuất huyết não cũng là biến chứng nguy hiểm nhất của bệnh Sốt xuất huyết Dengue. Tình trạng này sẽ gây ra những hậu quả khủng khiếp bao gồm: suy giảm sức khoẻ, trí thông minh vĩnh viễn, hôn mê sâu, sống đời sống thực vật hay thậm chí là tử vong.
Một số lưu ý khi mắc phải Sốt xuất huyết Dengue
► Không giống như hầu hết các loại bệnh khác, người lớn mắc phải Sốt xuất huyết Dengue có nguy cơ tử vong cao hơn trẻ em. Có đặc điểm này là do độ thấm thành bụng của người lớn kém hơn, dễ chảy máu hơn từ đó khả năng biến chứng xảy ra cũng cao hơn.
► Cũng khác với hầu hết các căn bệnh sốt thông thường khác, khi bệnh nhân mắc Sốt xuất huyết Dengue có dấu hiệu giảm sốt lại là lúc nguy hiểm, dễ xảy ra tình trạng biến chứng nhất. Do đó, nếu người bệnh đang sốt cao mà giảm sốt đột ngột đồng thời có dấu hiệu xuất huyết dưới da thì cần phải đưa đến cơ sở y tế để xét nghiệm trong thời gian nhanh nhất.
► Bệnh Sốt xuất huyết Dengue không làm cơ thể mất nước mà chỉ gây ra tình trạng thoát huyết tương khỏi thành mạch máu đồng thời lượng huyết tương này cũng sẽ được tái hấp thu trong quá trình hồi phục do đó cần chú ý khi sử dụng phương pháp điều trị bằng truyền dịch.
► Ở giai đoạn hồi phục, lúc này phần huyết tương thoát ra đã được hấp thu. Do đó, nếu muốn truyền dịch cho bênh nhân thì cần phải bổ sung thuốc lợi tiểu giúp bài tiết bớt phần dịch đã hấp thu, từ đó tránh được nguy cơ quá tải dịch gây ra các biến chứng như phù phổi, suy tim,...
Với những thông tin về bệnh sốt xuất huyết là gì và những tác hại, hậu quả, biến chứng nguy hiểm của căn bệnh mà chúng tôi vừa chia sẻ, hy vọng bạn đọc đã có được cái nhìn tổng quan nhất về một trong những căn bệnh nguy hiểm và phổ biến nhất ở nước ta, từ đó có cách điều trị và phòng ngừa thật hợp lý, đặc biệt là trong giai đoạn dịch bệnh đang hoành hành như hiện nay.
Tìm hiểu thêm: Cách điều trị và phòng ngừa bệnh Sốt xuất huyết Dengue như thế nào?
