Dàn siêu tăng tối tân này xuất hiện tại lễ diễu binh kỷ niệm Ngày Chiến Thắng 9/5 của Nga và được đánh giá là hiện đại và tối tân nhất thế giới vào thời điểm hiện tại dù chưa thực chiến.
Khái lược
Xe tăng T-14 Armata được lắp đặt trên hệ thống xe bệ thiết giáp bánh xích hạng nặng thế hệ thứ tư Armata do Nga chế tạo. Chúng được thiết kế và phát triển từ năm 2009 bởi công ty quốc phòng Uralvagonzavod trụ sở tại Nizhny Tagil. T-14 Armata sử dụng một số tính năng từ xe tăng T-95 mà chỉ có một vài nguyên mẫu được xây dựng. Khoang đạn sẽ được cách biệt ra khỏi tổ lái để tăng độ an toàn. Trong khi đó động cơ sẽ được nâng cấp mạnh hơn và giáp, pháo chính cùng hệ thống nạp đạn tự động sẽ được củng cố. Pháo chính của xe cũng được cải tiến, bao gồm cả việc trang bị loại pháo 152mm từng được thử nghiệm trên loại xe tăng "Object 292". Đây cũng là loại xe tăng đầu tiên có một tháp pháo hoàn toàn không có người bên trong mà được điều khiển từ xa bởi một hệ thống điều khiển tự động, tổ lái được bảo vệ trong một khoang bọc giáp riêng trong xe. Ngoài ra, Armata áp dụng hệ thống thông tin-điều khiển tự động dựa trên công nghệ số, cho phép kết nối bất kỳ cơ cấu chỉ huy, hệ thống điều khiển nào. Khi xe bị tấn công hoặc gặp trực trặc ở một bộ phận nào đó, hệ thống tự động phân tích và phát ra cảnh báo cho mỗi thành viên kíp xe về những hỏng hóc đồng thời khuyến nghị công việc cần làm.
Khả năng bảo vệ
Vỏ giáp của Armata sẽ làm từ một loại hợp kim mới với số hiệu 44S-sv-Sh, phát triển bởi Viện nghiên cứu Kim loại. Loại hợp kim mới này bền chắc hơn thép nhưng lại nhẹ hơn và không mất đi tính năng của mình trong nhiệt độ cực thấp, một tiêu chí bắt buộc của vũ khí Nga để hoạt động tốt tại vùng Bắc Cực lạnh giá. T-14 có vỏ giáp trước tương đương 1.000-1.100 mm thép khi chống đạn xuyên giáp động năng, ~1.200-1.400 mm thép khi chống đạn nổ lõm chống tăng, đây là mức bảo vệ tốt nhất trên thế giới vào năm 2015). Khi kết hợp với giáp phản ứng nổ thế hệ 4 là Malachit, khả năng bảo vệ còn được nâng cao thêm ít nhất là 50% khi chống đạn xuyên giáp động năng và thêm ít nhất 60% khi chống đạn nổ lõm, đủ sức chịu được hỏa lực của mọi loại pháo xe tăng cỡ nòng 120 hoặc 125 mm, hoặc thậm chí cả cỡ pháo 130 mm mà xe tăng phương Tây có thể trang bị trong tương lai. Nóc xe cũng được làm đạt độ dày tới 260 – 300 mm thép để kháng lại những vũ khí chống tăng kiểu mới chuyên tấn công vào nóc xe như tên lửa FGM-148 Javelin. Kíp lái 3 người ngồi trong khoang bọc thép ở giữa thân xe, được cách ly với xung quanh bởi lớp vách bảo vệ dày tương đương 900mm thép, giúp tăng khả năng rất nhiều sống sót khi xe trúng đạn, kể cả khi khoang đạn phát nổ hoặc xe bốc cháy hoàn toàn. T-14 Armata có lớp vỏ giáp bên ngoài được phủ một lớp sơn đặc biệt, làm giảm đáng kể sự hiển thị trong dải quang phổ hồng ngoại và radar, giúp xe trở nên khó bị phát hiện bởi không quân địch.
Xe trang bị hệ thống phòng thủ chủ động "Afganit" để đánh chặn đạn chống tăng từ xa trước khi chúng lao vào xe tăng. Hệ thống có thể đánh chặn mục tiêu có tốc độ tới 1.700 m/s (tức là tốc độ siêu thanh Mach 5), nghĩa là có thể đánh chặn được cả đạn xuyên giáp động năng APFSDS của pháo chống tăng. Khả năng này vượt trội so với hệ thống ARENA trên T-90 (chỉ đánh chặn được mục tiêu có tốc độ khoảng 700 m/s). Ở thời điểm 2015, trên thế giới chưa nước nào có hệ thống đạt tính năng tương đương.
Độ cơ động
Về độ cơ động, T-14 trang bị động cơ diesel 1.500 mã lực. Khi chấp nhận hao phí nhiên liệu để dùng tối đa công suất, động cơ còn có thể đạt tới 1.800 mã lực, tỷ lệ công suất/khối lượng đạt tới 37,5 mã lực/tấn. Do vậy, T-14 đạt khả năng cơ động tốt nhất thế giới với vận tốc tối đa đạt 90 km/h, vượt xa so với loại xe tăng cơ động nhất của phương Tây là Leopard 2 (có các chỉ số tương ứng là 26 mã lực/tấn và 72 km/h).
Hoả lực
Về hỏa lực, Armata trang bị loại pháo 125 mm L/56 2A82-1M, đây là loại pháo cải tiến từ loại pháo 125 mm L/48 2A46 trang bị trên T-72, T-80 và T-90. So với pháo 2A46M-5 của T-90, loại 2A82 có cùng đường kính nòng nhưng chiều dài nòng lớn hơn 1 mét (7 mét so với 6 mét), giúp bắn đạn xuyên giáp APFSDS có sức xuyên mạnh hơn, chính xác hơn khoảng 15-17%. So với pháo 120 mm L/55 của Đức (loại pháo xe tăng mạnh nhất cùng thời của phương Tây), 2A82-1M tạo ra động năng đạn mạnh hơn 17% (15,24 MJ so với 13 MJ). Khi sử dụng đạn xuyên giáp APFSDS kiểu mới 3BM-69 "Vacuum-1" (lõi xuyên uranium nghèo) hoặc 3BM-70 "Vacuum-2" (lõi xuyên tungsten), pháo 2A82-1M đạt sức xuyên 850–1.000 mm thép (ở cự ly 2.000 mét), đủ sức bắn xuyên giáp trước của các loại xe tăng hiện đại như M1A2 Abrams của Mỹ hoặc Leopard-2A6 của Đức ở cự ly 2.000 mét ngay từ phát đạn đầu tiên với xác suất khoảng 60%. Sơ tốc đạn đầu nòng của 2A82 đạt tới 2.050 m/s, cao hơn tới 20% so với con số 1.750 m/s trên pháo 120mm L/55 của Đức. Tầm bắn thẳng hiệu quả của pháo 2A82-1M đạt 4.700 mét, trong khi pháo 120mm L/55 của Đức chỉ đạt 4.000 mét.
Ngoài đạn xe tăng, một loại tên lửa dẫn đường bằng laser mới có thể bắn từ pháo chính 125mm với đầu đạn chống tăng cùng tầm bắn 8.000 mét (25,000 ft) cũng được phát triển. Đặc biệt, khi sử dụng pháo cỡ nòng 152mm thì T-14 có thể bắn tên lửa 2K25 Krasnopol với tầm tiêu diệt xe tăng địch đạt tới 20 km. Các loại vũ khí phụ của T-14 sẽ bao gồm một súng máy 12,7 mm gắn trên nóc xe, khi cần thì khẩu súng này có thể thay thế bằng một khẩu pháo 30 mm cho nhiệm vụ phòng không.
Hệ thống cảm biến
Các cảm biến quang học của xe tăng cho phép định vị các vật cỡ xe tăng trong điều kiện ban ngày ở tầm 5 km, 4 km trong đêm nếu có sự hỗ trợ của thiết bị nhìn hồng ngoại. Kính ngắm của trưởng xe có mức zoom quang học đạt 4x và 12x. Máy đo xa laser có tầm lên đến 7,5 km. Kíp xe sử dụng camera có trường nhìn đạt 360°.
Hệ thống điều khiển hóa lực của T-14 Armata có tên Kalina (КАЛИНА), bao gồm tổ hợp kính quan sát, ngắm bắn của trưởng xe và pháo thủ; Máy tính đường đạn; Hệ thống ổn định vũ khí; Thiết bị tự động bám sát mục tiêu. Tổ hợp này cho phép đo khoảng cách đến mục tiêu bằng laser trong cự ly tới 5.000 mét với sai số dưới 10 mét. Nhờ hệ thống này, quá trình chuẩn bị và tiến hành một phát bắn được đơn giản hóa và rút ngắn rất nhiều. Một trong những thiết bị hiện đại trong hệ thống điều khiển hỏa lực Kalina là thiết bị tự động bám sát mục tiêu tên là "Сосна-У". Nó cho phép vũ khí trên xe tăng tự động bám theo các mục tiêu chạy ngang hoặc chạy chếch với mọi tốc độ. Chức năng này nhằm tránh tình trạng xạ thủ bị lạc mất mục tiêu trong quá trình chuẩn bị bắn, đồng thời giảm thời gian chuẩn bị bắn và khả năng bắn trúng mục tiêu di động cũng cao hơn.
Đặc biệt, T-14 Armata sẽ trang bị radar và các công nghệ khác tìm được trên chiếc tiêm kích thế hệ 5 Sukhoi T-50 bao gồm radar băng tần Ka (26.5–40 GHz) dựa trên radar AESA. Radar này có tầm phát hiện mục tiêu tới 100 km trên địa hình bằng phẳng không bị che chắn. Sử dụng các thông số tọa độ mục tiêu do radar cung cấp, T-14 có thể biến thành một loại vũ khí đa năng "3 trong 1": nó vừa có thể chỉ thị mục tiêu cho các đơn vị pháo binh, vừa có thể sử dụng các loại tên lửa điều khiển bằng radar để tiêu diệt mục tiêu địch từ cự ly hàng chục km, thậm chí nếu được gắn thêm tên lửa phòng không thì T-14 sẽ biến thành một tổ hợp tên lửa phòng không tầm trung di động.
