Hiện nay, các chất cần sa được dùng để tiêu khiển gồm có: Marihuana lấy từ mọi phần của cây rồi phơi khô, ép lại; Hashish tác dụng mạnh hơn chế từ lông của cây, ép lại thành nhựa. Mạnh nhất là dầu hashish, một loại dầu đặc lấy từ nhựa hashish và được dùng để hút.
Trong cần sa có 3 chất chính đã được tìm thấy là: Cannabinoid, Tetrahydrocannabinol (THC) và Cannabinol. Trong đó, THC là hoạt chất chính gây tác dụng về mặt tâm thần. Hàm lượng THC trong mỗi loại cần sa khác nhau, có loại THC chiếm tỷ lệ rất cao 4 – 6%, nhưng đa số chỉ chứa hàm lượng trung bình 1 – 2%. THC được xếp vào nhóm chất gây ảo giác, dễ tan trong chất béo nên khi hút vào, THC nhanh chóng xâm nhập mô phổi, người hút sau vài phút sẽ có những thay đổi về mặt tâm sinh lý.
Đầu tiên là biểu hiện choáng váng, lỗ tai lùng bùng hoặc bị ù đi, đầu nhẹ lâng lâng, tay chân ngược lại có cảm giác nặng hơn, bắt đầu thấy đói và thèm ăn đồ ngọt. Một vài trường hợp bị sốc khi hút cần sa dễn đến tình trạng ói mửa, đau bụng, cay mắt và tim đập rất nhanh. Với những người mới thử hút lần đầu, thường có cảm giác lo lắng và bồn chồn, đa số họ đều rơi vào nỗi sợ bị người khác bắt gặp, phát hiện. Sau khi giai đoạn đầu qua đi, người hút sẽ thấy sảng khoái, thần kinh kích thích, có những rối loạn về trí nhớ, dễ khóc dễ cười, không kiểm soát được hành vi của bản thân và xuất hiện những ảo giác tùy theo tâm trạng lúc đó của người hút. Đã có trường hợp 1 thanh niên say thuốc cần sa nhảy từ lầu cao xuống đất vì nghĩ mình đang bước xuống cầu thang.
Đáng nói hơn là hoạt chất THC còn gây ra trạng thái có tên gọi là “giải thể nhân cách” (Depersonalization), có thể khiến người hút nghĩ họ là anh hùng và có siêu năng lực,… Thậm chí, âm thanh, tiếng động, màu sắc mà người đang phê thuốc cảm nhận hoàn toàn khác với người bình thường, họ rất dễ bị kích động thực hiện những hành vi như nhảy nhót không ngừng, tự rạch tay chân mình, chỉ cần nghe một lời nói khích hay xúi làm chuyện xấu cũng có thể thực hiện được, kể cả giết người. Năm 2014, đã có trường hợp một nhóm thanh niên sau khi nhậu, hút cần sa thì bắt đầu đập phá đồ đạc, gây gổ và đâm chém lẫn nhau.
Ngoài những ảo giác nguy hiểm kể trên, hút cần sa còn gây viêm phế quản mạn tính, làm hẹp đường thở, làm cho máu người hút chứa hàm lượng khí độc carbon monoxide (CO) rất cao. Ngoài ra khi sử dụng cần sa không có đầu lọc, kèm theo việc người hút thường hít mạnh hơn, giữ khói lâu hơn trong phổi sẽ gây những ảnh hưởng xấu. Dùng 1 điếu cần sa, hàm lượng khí CO có trong máu người hút cao bằng hoặc hơn so với hút 5 điếu thuốc lá.
Nam giới hút cần sa lâu ngày sẽ bị giảm lượng Testosterone (nội tiết tố sinh dục nam), giảm sự sinh tinh trùng và khả năng sinh dục. Đối với nữ giới, hút cần sa gây ức chế sự phóng noãn (rụng trứng), kinh nguyệt không đều. Những phụ nữ hút cần sa thường xuyên sẽ có một lượng nhỏ chất lỏng THC ở các cơ quan sinh sản, bao gồm âm đạo gây khó khăn cho việc tinh trùng được thụ tinh thành công. Theo các chuyên gia, tinh trùng thâm nhập vào ống âm đạo khi bị kích thích bởi THC sẽ di chuyển chậm lại, khó tiếp cận với trứng và xâm nhập vào trong trứng để thụ tinh.
Ngoài vấn đề về khả năng sinh sản, cần sa được cho là có liên quan đến cân nặng thấp của trẻ sơ sinh, các vấn đề về hành vi, phát triển kém, bất thường về thể chất, chỉ số IQ thấp hơn, ngôn ngữ và trí nhớ kém. Một nghiên cứu được tiến hành bởi các nhà nghiên cứu tại Đại học Minnesota xuất bản tháng 5 năm 1989 trong tạp chí Ung thư cho thấy rằng thai nhi có mẹ hút cần sa bị tăng nguy cơ mắc bệnh bạch cầu. Thai phụ hút cần sa nhiều sẽ tăng khả năng sinh non, em bé sinh ra bị nhẹ ký, thân ngắn, đầu nhỏ, lớn lên kém tập trung. Khi cho trẻ bú thì chất THC từ sữa truyền sang sẽ gây ảnh hưởng không tốt tới các cử động bắp thịt của trẻ.
Tuy không gây nghiện mạnh như heroin, nhưng việc sử dụng cần sa lâu ngày sẽ tạo thành thói quen và dẫn đến tình trạng muốn hút thường xuyên, hút ngày càng nhiều hơn. Theo một nghiên cứu mới đây, mặc dù bản thân cần sa chỉ gây tác dụng nghiện từ từ nhưng nó là chất trung gian dẫn tới các chất gây nghiện tức thì. Thống kê ở Mỹ cho thấy: 80% những người dùng ma túy đá, heroin đều từng dùng qua qua cần sa trước khi tìm đến những loại ma túy có tác dụng mạnh hơn.
