Việc sinh đa thai đồng nghĩa với tăng nguy cơ rủi ro. Do đó, khi có kết quả xác nhận mang đa thai thì cả người mẹ và bác sĩ nên bắt đầu lập kế hoạch cho việc sinh nở an toàn và tốt đẹp.
Thông thường, tỷ lệ các ca sinh đôi trở lên cần đến các dụng cụ y tế như kẹp,hút hay thậm chí phải thực hiện mổ lấy thai cao hơn rất nhiều so với các ca sinh đơn bình thường. Và để đảm bảo an toàn cho cả mẹ và con cũng như tránh các nguy cơ kiện tụng, thực tế các bác sĩ thường đề nghị sinh mổ đối với các bà mẹ mang đa thai.
Việc mang đa thai luôn cần được theo dõi chặt chẽ. Thai phụ cũng phải có được sự chăm sóc cẩn thận và tỉ mỉ nhất. Cần phải sớm lập kế hoạch cho việc sinh nở: Ở đâu? Chuẩn bị như thế nào?... Và đặc biệt là phải chuẩn bị cho mọi tình huống vì không có kế hoạch nào là hoàn hảo với các ca sinh đa thai. Tuỳ vào tình huống của người mẹ mà sẽ có cách thức và địa điểm sinh em bé an toàn và tốt nhất.
Chuẩn bị những gì trước và trong khi sinh đa thai?
Cần phải được ở trong hoặc gần khu vực để có thể nhanh chóng đến một bệnh viện phụ sản lớn, nơi có trung tâm hoặc bộ phận đặc biệt chăm sóc chuyên sâu cho trẻ sơ sinh.
Có thể cần phải theo dõi nhịp tim của em bé bằng dụng cụ đo tim thai trong suốt quá trình mẹ chuyển dạ, để có thể phát hiện ngay dấu hiệu bất thường ở bé.
Hầu hết các bác sĩ sản khoa khuyên nên áp dụng gây tê ngoài màng cứng ở giai đoạn hai của quá trình chuyển dạ. Điều này là cần thiết trong trường hợp em bé thứ hai cần phải được chuyển sang vị trí quay đầu xuống.
Suy nghĩ cởi mở và linh hoạt, mặc dù có thể đã có kế hoạch sinh thường nhưng trên thực tế có khi buộc phải chọn phương pháp sinh mổ, trong trường hợp sinh thường có thể ảnh hưởng không tốt đến sức khỏe của chính thai phụ và em bé.
Có thể yêu cầu tiêm oxytocin để kích thích co thắt tử cung trong quá trình chuyển dạ. Sau khi các em bé chào đời, thai phụ sẽ được tiêm syntometrine để giúp tử cung co lại và giảm thiểu xuất huyết.
Rủi ro của việc sinh đa thai
- Thai nhi bị hạn chế tăng trưởng: Tử cung thường chật chội nên không gian cho các bé phát triển đầy đủ sẽ bị hạn chế.
- Bong nhau thai: Bong nhau thai có thể khiến cho sinh non hoặc thai chết lưu.
- Nhau tiền đạo: Đây là tình huống mà nhau thai nằm một phần hoặc hoàn toàn choàng qua cổ tử cung và có khả năng ngăn thai nhi di chuyển xuống qua cổ tử cung.
- Sinh non: Sinh non tức là sinh trước tuần thứ 37 của thai kỳ. Những trẻ sinh non có thể gặp nhiều vấn đề về sức khoẻ. Phổi và cơ quan hô hấp ở trẻ sinh non vẫn chưa hoàn thiện nên cần cho trẻ thở ôxy. Bệnh màng trong, các vấn đề về ruột và một số vấn đề khác cũng khá phổ biến ở các em bé sinh non.
- Người mẹ thiếu máu: tùy thuộc vào lượng sắt và các tế bào hồng cầu trong máu của người mẹ mà có thể gây ra các triệu chứng như mệt mỏi, khó thở và giảm lượng truyền ôxy ở các em bé.
- Các rủi ro có thể xảy ra cho các em bé: gồm chứng bại não, khó thở do phổi chưa trưởng thành, khó khăn trong việc duy trì nhiệt độ cơ thể và/hoặc lượng đường bình thường trong máu, ăn uống khó khăn, và bệnh vàng da.
Ngoài ra cũng phải để ý đến vấn đề khi sinh em bé. Các em bé ra sau có khuynh hướng thay đổi vị trí trong tử cung, thay vì lý tưởng là ngôi đầu (đầu hướng xuống) và sẵn sàng để ra thì bé lại di chuyển vào vị trí ngôi ngang (nằm ngang trong tử cung) hoặc ngôi ngược (mông hoặc chân ra trước). Do vốn đã quen với môi trường “chật chội”, việc đột nhiên có thêm chổ trống để di chuyển dễ khiến các bé thay đổi tư thế nằm trong tử cung của người mẹ. Đây là một vấn đề, bởi vì sẽ có khả năng bé bị mắc kẹt và không thể di chuyển xuống bình thường để ra khỏi âm đạo. Trong trường hợp này thì cần phải mổ để đưa em bé ra. Vì lý do này mà hầu hết các ca sinh mổ chủ động đều được lên kế hoạch xung quanh tuần thứ 38 trở đi của thai kỳ. Nếu người mẹ bắt đầu chuyển dạ trước đó và không có kế hoạch sinh thường thì các bác sĩ sẽ tiến hành mổ cấp cứu.
Trong trường hợp thai phụ mang thai đôi hoặc thai ba và muốn được sinh thường, sẽ cần phải được theo dõi rất chặt chẽ bởi các bác sĩ. Việc tiêm thuốc giục sinh thường được bố trí ở khoảng tuần 37-38 vì nếu lố qua giai đoạn này, càng về sau thì thai phụ có thể sẽ càng cảm thấy rất khó chịu. Một vấn đề khác nữa là, khi đó thì các biến chứng sẽ trở nên phổ biến hơn.
Phục hồi sau sinh đa thai
- Sinh đa thai có thể mất nhiều thời gian để phục hồi hơn (so với sinh đơn thai).
- Có thể có chảy máu âm đạo nhiều hơn và trong thời gian lâu hơn so với sinh đơn thai.
- Thời gian bé tập bú mẹ cũng có thể lâu hơn, đặc biệt là trong trường hợp em bé không thể bú mẹ trực tiếp và người mẹ cần phải vắt sữa ra cho con.
- Có thể mất nhiều thời gian hơn để lấy lại vóc dáng, bởi vì việc mang đa thai làm cho da bụng bị giãn ra nhiều hơn và dư thừa nhiều hơn.
- Có thể phải mất một khoảng thời gian để người mẹ quen dần về mặt cảm xúc và tâm lý với việc làm mẹ của nhiều em bé cùng một lúc. Nhiều bậc phụ huynh có con sinh đôi sinh ba phải trải nghiệm khó khăn với vấn đề điều chỉnh cuộc sống, đặc biệt là khi họ không có được sự hỗ trợ tích cực từ những người thân khác trong gia đình.
- Nếu các đứa bé được sinh sớm và cần chế độ chăm sóc đặc biệt thì thai phụ sẽ cần phải sắp xếp để dành thời gian cho các bé theo lịch mỗi ngày. Điều này sẽ rất mệt mỏi, đặc biệt là khi họ còn đang trong thời gian phục hồi sức khỏe sau sinh.